به نقل از «ایران اکونومیست»

راه سرعت بخشیدن به پروژه‌های نهضت ملی مسکن چیست؟

تاریخ انتشار: ۲۳ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۱۰۱۰۵

تجربه یک سال گذشته طرح نهضت ملی مسکن نشان می‌دهد پروژه دارای نقاط قوت و ضعفی است که تسریع در اجرای آن نیازمند یافتن راهکارهایی برای تامین منابع، اختصاص زمین‌های مناسب و سرعت بخشیدن به اجرای پروژه است.

به گزارش ایران اکونومیست، طرح نهضت ملی با همه‌ی چالش‌های یک سال گذشته و مشکلات پیش رو در حال اجرا است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تجربه یک سال گذشته نشان داده که مهم‌ترین پاشنه آشیل این طرح می‌تواند تامین منابع و کند شدن روند اجرای کار باشد. به طور مثال پروژه قم به دلیل پای کار بودن متقاضیان و تامین به‌موقع تسهیلات، شهریور امسال افتتاح شد. در سوی دیگر برخی پروژه‌ها در دیگر نقاط کشور هنوز در مرحله تخصیص زمین، تهیه نقشه، انتخاب پیمانکار و آماده‌سازی زمین است.

طبق آخرین آماری که وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده برای یک میلیون و ۶۶۶ هزار تامین زمین شده، یک میلیون و ۵۹۳ هزار واحد آغاز شده و ۴۳۰ هزار واحد به مرحله‌ی گودبرداری و فونداسیون رسیده است. تعداد ۶۴۲ هزار و ۶۹۹ متقاضی برای این طرح افتتاح حساب و ۲۲ هزار میلیارد تومان واریز وجه داشته‌اند. تاکنون ۳۳۹ هزار و ۸۹۱ واحد برای دریافت تسهیلات به بانک مسکن معرفی شده است که بانک با ۱۴۳ هزار و ۹۰۸ واحد  به مبلغ ۴۸ هزار و ۸۳۲ میلیارد تومان قرارداد منعقد کرده است. کل مبلغی که تا کنون از طریق آورده متقاضیان و تسهیلات به حساب سازندگان واریز شده ۲۹ هزار و ۹۵ میلیارد تومان است.

با این وجود پروژه نهضت ملی مسکن مثل بسیاری از طرح‌های دیگر، بدون مشکل نیست. دو روز قبل رییس مرکز پژوهش‌های مجلس، طرح نهضت ملی مسکن برگرفته از قانون جهش تولید و تامین مسکن را دارای هشت ایراد دانست و گفت: با اغماض درخصوص ارقام دقیق و به روز؛ کل ثبت نام کنندگان بالغ بر ۵ میلیون و چهارصد هزار نفر بوده، کمتر از نیمی از آنها واجد شرایط هستند، و نهایتا مبتنی بر آمار و اطلاعات تا نیمه خرداد ماه حدود نیم میلیون نفر افتتاح حساب کرده اند و از این تعداد کمتر از ۳۰۰ هزار نفر واریزی داشته اند و کمتر از ۱۲۰هزار نفر واریز بیش از ۴۰میلیون تومان داشته اند. این اعداد فارغ از هرگونه ارزیابی کیفی، مهمترین شاهد بر عملکرد نامناسب در این حوزه است که البته بخشی از آن نیز به در استطاعت نبودن و یا جذاب نبودن و نامشخص بودن پروژه‌هاست که عمدتا مشابه ساز و کار طرح اقدام ملی مسکن و مسکن مهر است.

از طرف دیگر، سازندگان می‌گویند که در هر مرحله از فراخوان واریز وجه، متقاضیان به دلیل عدم توانایی ریزش می‌کنند. این نگرانی وجود دارد که در مراحل چهارم و بیشتر واریز آورده بخش قابل توجهی از افرادی که فرم «ج» آنها سبز اعلام شده قادر به تامین منابع نباشند. در این خصوص انبوه‌سازان پیشنهاد داده‌اند برخی از شروط متقاضیان برداشته شود تا با استفاده از منابع مالی آنها پروژه‌ها پیش برود و دچار اختلال نشود.

حسن محتشم ـ عضو هیات مدیره انجمن انبوه‌سازان استان تهران به ایران اکونومیست گفت: انتظار می‌رفت در طرح نهضت ملی مسکن از تجربه پروژه مسکن مهر استفاده شود. مسکن مهر نقاط قوت و ضعفی داشت. از نقاط ضعف می‌توان به جانمایی نامناسب و نبود زیرساختها اشاره کرد. اما یکی از نقاط قوت این بود که ظرف یک سال قرارداد حدود ۲ میلیون واحد منعقد و پروژه‌ها عملیاتی شد. خدمات نظام مهندسی و نرخ صدور پروانه نیز اعداد مشخصی بود که شهرداری و نظام مهندسی به آن متعهد بودند. در نهضت ملی مسکن چنین چیزی نمی بینیم و در هر منطقه، شهرداری‌ها سلیقه خودشان را اعمال می‌کنند.

اردیبهشت امسال بود که رییس جمهور نسبت به عملکرد سیستم بانکی در تامین منابع و تخصیص نیافتن زمینهای دولتی به طرح نهضت ملی مسکن انتقاداتی داشت. به نظر می‌رسد مشکل تامین زمین تا حدودی برطرف شده اما بجز بانک مسکن، جای خالی ۲۶ بانک و موسسه مالی اعتباری در این پروژه دیده می شود. از ۳۶۰ هزار میلیارد تومان تکلیفی سیستم بانکی برای طرح نهضت ملی مسکن ۶۳ هزار میلیارد تومان بر عهده بانک مسکن قرار دارد که از گوشه و کنار شنیده می شود منابع بانک مسکن در حال اتمام است.

مقاومت دستگاههای دولتی در واگذاری اراضی خود به طرح نهضت ملی مسکن طی یک سال گذشته وجود داشته و ظاهرا کماکان وجود دارد. البته مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن می‌گوید که تا کنون ۶۰ هزار هکتار از اراضی مازاد در اختیار دستگاههای دولتی شناسایی شده اما ۷۰۰۰ هکتار اختصاص یافته که حدود ۱۰ درصد را شامل می‌شود.

رستم قاسمی ـ وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده که ادارات دولتی تا پایان شهریورماه فرصت دارند اراضی مازاد خود را برای اجرای پروژه نهضت مسکن اختصاص دهند. در غیر این صورت سازمان ثبت اسناد و املاک، این اراضی را یکطرفه به نام دولت سند می‌زند.

به هر ترتیب یکی از مهمترین برنامه‌های دولت سیزدهم درخصوص ساخت چهار میلیون واحد مسکونی طی چهار سال با هدف خانه‌دار کردن اقشار جامعه دچار چالش‌هایی همچون پایین بودن توان متقاضیان، عدم همراهی سیستم بانکی و اختصاص نیافتن زمینهای مرغوب مناطق شهری توسط ارگانها و دستگاههای دولتی است که رفع این موانع می‌تواند پروژه را در ریل مناسب‌تری قرار دهد.

 

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: طرح جهش تولید و تامین مسکن ، وزارت راه و شهرسازی ، اراضی دولتی

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: طرح جهش تولید و تامین مسکن وزارت راه و شهرسازی اراضی دولتی طرح نهضت ملی مسکن میلیارد تومان یک سال گذشته تامین منابع بانک مسکن پروژه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۱۰۱۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کابوس تورم در تعقیب متقاضیان طرح نهضت ملی

فرارو-  هزینه ساخت واحد‌های مسکن ملی، از زمان به زمین خوردن کلنگ اولین واحد تا حالا تقریبا ۲.۵ برابر شده است.

به گزارش فرارو؛ طرح نهضت ملی مسکن سه سال پیش وارد ادبیات اقتصادی و اجتماعی کشور شد. قرار بر این بود که دولت سیزدهم ظرف چهار سال، چهار میلیون مسکن بسازد. همزمان با تردیدها درباره توانایی دولت در عمل به این وعده بزرگ، نگرانی‌هایی درباره آورده متقاضیان به وجود آمد. سه سال از طرح وعده ساخت چهار میلیون مسکن گذشته و متقاضیان فعلا متوجه شده‌اند هزینه ساخت مسکن ملی از حدود چهار تا شش میلیون به ۱۰ میلیون تومان رسیده است.

هزینه ساخت مسکن ملی؛ روایت اول

 تعدادی از پروژه‌های طرح نهضت ملی مسکن، پیشرفت چشمگیری دارند و دولت مدعی است تعدادی دیگر را با سرعت جلو می‌برد. برای افزایش سرعت بیشتر از بقیه طرح‌ها کمک گرفته‌اند و تقریبا هر ساختمان نیمه‌کاره‌ای را به آمار طرح نهضت ملی مسکن اضافه کرده‌اند. زمان عامل دیگری است که به ضرر متقاضیان پیش می‌رود. وقتی برای اولین بار حرف از نهضت ملی مسکن به میان آمد، هزینه ساخت هر متر خانه در نهضت ملی مسکن بین چهار تا شش میلیون تومان بود برآورد شده بود. ساخت خانه ۸۰ متری در این حالت حداکثر، ۴۸۰ میلیون تومان تمام خرج برمی‌داشت.

هزینه ساخت مسکن ملی؛ روایت دوم

هزینه ساخت مسکن ملی براساس هر مترمربع محاسبه می‌شود. عدد نهایی را به‌عنوان مترومعیار برنامه‌ریزی در نظر می‌گیرند اما هیولای تورم بدون رحم و مروت برنامه‌ریزی‌های مربوط به ساخت و پیشبرد پروژه های مسکونی را به هم می‌زند.

هزینه ساخت مسکن ملی، شهریور سال قبل به گفته معاون وزیر راه‌و‌شهرسازی برای هر مترمربع به ۷.۵ تا هشت میلیون تومان رسید.  ناگفته نماند به این رقم باید هزینه‌های آماده‌سازی و محوطه‌سازی هم اضافه می‌شود. با این‌حال اگر همان رقم هشت میلیون تومان را در نظر بگیریم، ساخت یک خانه ۸۰ متری، شهریور پارسال به‌ طور متوسط ۶۴۰ میلیون تومان آب می‌خورد.

هزینه ساخت مسکن ملی؛ روایت سوم

تورم در شروع سال ۱۴۰۳ با سرعت کمتری حرکت می‌کند. پیش‌بینی‌ها خوشبینانه حاکی از این است که سرعت تورم در ادامه راه کمتر خواهد شد اما همین الان مقامات دولتی می‌گویند متوسط هزینه ساخت هر مترمربع مسکن در قالب پروژه‌های مسکن ملی، تا عدد ۱۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرده است و بر فرض اگر بخواهیم برنامه‌ریزی تا آخر سال را با همین مقیاس ببنیدیم، ساخت خانه ۸۰ متری با رشد ۲.۵ برابری  به نسبت سال ۱۴۰۱ حالا حدود ب۸۰۰ میلیون تومان هزینه خواهد داشت.

نکته امیدوارکننده این است که مسئولان پروژه‌های مسکن ملی، امیدوار هستند به‌خاطر عمده‌سازی و حضور تعاونی‌ها، هزینه ساخت هر مترمربع را ۳۰ درصد پایین بیاورند.

متقاضیان بلاتکلیف ماندند

هزینه ساخت هرمترمربع مسکن در قالب طرح مسکن ملی ظرف سه سال، ۲.۵ برابر شده است. از حالا به بعد هم هر میزان تعلل در اجرای پروژه‌ها باعث تاثیر‌گذاری بیشتر تورم می‌شود و متقاضی ناچار است تاوان بدهد. در حال حاضر  تامین آورده بین ۶۵۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان برای متقاضیانی که اکثرا حداقلی‌بگیر هستند، دشوار است. در عین حال وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده‌اند متقاضیان نهضت ملی مسکن باید هر دو ماه یکبار، ۴۰ میلیون تومان وجه واریز کنند.

متقاضیان طرح نهضت ملی مسکن، با طرح موضوعاتی از این دست بیشتر از قبل احساس بلاتکلیفی می‌کیند. قانون می‌گوید اگر در پرداخت اقساط تعلل کنند، در نهایت متقاضی دیگری جایشان را می‌گیرد.

نهضت ملی مسکن چیست؟

یکی از شعارهای اصلی دولت رئیسی خانه‌دار کردن اقشار کم‌درآمد بود. طرح نهضت ملی مسکن هم برای تحقق همین وعده در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار گرفت. دولت وعده داد چهار میلیون مسکن طی چهار سال بسازد؛ این یعنی سالی یک میلیون مسکن. اما این طرح با چالش‌هایی همراه بود؛ از نامعلوم بودن منبع تامین‌کننده هزینه طرح تا همکاری نکردن بانک‌ها. چالش‌هایی که زمان تحویل خانه به مردم را با وقفه روبه‌رو می‌کرد. در نهایت وزیر جدید حقایق مطرح شده درباره این طرح را پذیرفت و به هنگام قبول مسئولیت اعلام کرد که هزینه ساخت چهار میلیون مسکن دو برابر بودجه ۱۴۰۱ است و بنابراین قرار شد سناریوهای جدیدی در پیش گرفته شود.

اگر هم بخواهیم بدانیم طرح نهضت ملی مسکن چه فرقی با پروژه مسکن مهر دوره ریاست جمهوری احمدی‌نژاد دارد، باید گفت در این طرح زمین ۹۹ ساله باید در اختیار تمام مردم قرار بگیرد اما در مسکن مهر خبری از این تعهد نبود.

ثبت‌نام در طرح ملی مسکن هم شرایطی دارد که در این نوشتار به شکل کوتاه به آنها اشاره می‌شود. متقاضی باید متاهل باشد و در صورتی که مجرد است باید یکسری قوانین را رعایت کند. متقاضی نباید از هیچ‌گونه تسهیلات دولتی،‌ امکانات اداری و طرح‌های سازمانی جهت خانه‌دار شدن استفاده کرده باشد. افراد باید، بومی شهر ثبت‌نامی باشند. هیچ ملک مسکونی از سال ۱۳۸۴ به بعد نباید به ‌نام شخص ثبت‌نام‌کننده باشد. فرد باید بتواند اقساط وام مسکن ملی را بپردازد و مبالغ را سر موعد مقرر واریز کند. متقاضی نباید درگیر پرونده مالی مثل چک برگشتی باشد.